Rada Miejska w Bytomiu ogłosiła rok 2025 „Rokiem Tragedii Górnośląskiej”

Styczeń 1945 roku na Górnym Śląsku miał niewiele wspólnego z wyzwoleniem. Po wkroczeniu na ten teren Armii Czerwonej rozpoczęły się: morderstwa, gwałty, rabunki, wywózka do pracy w Związku Radzieckim, zamykanie w obozach, wysiedlania czy grabież zakładów przemysłowych. Ten okres w historii regionu został przez historyków nazwany Tragedią Górnośląską, zdefiniowaną przez Instytut Pamięci Narodowej jako „represje wobec niewinnej ludności cywilnej Górnego Śląska po zakończeniu działań frontowych, podejmowanych głównie ze względów narodowościowych”.

Masakra w Miechowicach

- Szczególnie krwawe wydarzenia miały miejsce w Miechowicach pod Bytomiem, gdzie doszło do jednej z największych zbrodni dokonanych przez Armię Czerwoną na Górnym Śląsku i wymordowano wielu mieszkańców ówczesnej gminy. Skala masakry była tak duża, że do dziś nie udało się ustalić dokładnej liczby ofiar, którą szacuje się na około 400 osób – czytamy w uzasadnieniu do uchwały w sprawie ogłoszenia roku 2025 „Rokiem Tragedii Górnośląskiej”.

Szacuje się, że w 1945 r. około 50 tys. mieszkańców Górnego Śląska wywieziono do Związku Radzieckiego, gdzie byli zmuszani do niewolniczej pracy. Około 25-30 proc. z nich nie wróciło do swoich rodzin. Ci, którym udało się powrócić, byli okaleczni fizycznie i psychicznie.

- Prześladowania kontynuowano także po ustaniu działań wojennych, kiedy władze komunistyczne zamykały w więzieniach i obozach pracy osoby podejrzane o niewłaściwe pochodzenie. Wiele z tych osób nie przeżyło brutalnego traktowania i wyniszczającej pracy w obozach w Świętochłowicach - Zgodzie, Łambinowicach i Mysłowicach – czytamy w dalszej części uzasadnienia uchwały.

W uzasadnieniu uchwały podkreślono również, że przez wiele lat po wojnie o wydarzenia nazywanych Tragedią Górnośląską nie można było głośno mówić. Mimo to wśród mieszkańców Górnego Śląska przetrwała pamięć o nich. - Rada Miejska w Bytomiu ogłaszając rok 2025 Rokiem Tragedii Górnośląskiej postanawia oddać hołd wszystkim ofiarom represji oraz szczególnie podziękować tym, którzy przez lata przechowywali pamięć o tych dramatycznych wydarzeniach – czytamy.

W sierpniu 2024 r. uchwały w sprawie ogłoszenia roku 2025 Rokiem Tragedii Górnośląskiej podjęły sejmiki województw śląskiego i opolskiego. W styczniu 2025 r. uchwały w sprawie upamiętnia ofiar Tragedii Górnośląskiej podjeły Senat i Sejm.

Uroczystości związane z 80. rocznicą Tragedii Górnośląskiej

Oficjalne uroczystości związane z 80. rocznicą Tragedii Górnośląskiej, organizowane wspólnie przez województwa śląskie i opolskie, odbędą się 26 stycznia 2025 r. Rozpoczną się o godz. 12.00 mszą w Archikatedrze pw. Chrystusa Króla w Katowicach. Następnie uczestnicy złożą kwiaty pod bramą obozu „Zgoda” w Świętochłowicach.

Później obchody przeniosą się do Miechowic, gdzie o godz. 14.00 nastąpi złożenie kwiatów pod pomnikiem Ofiar Tragedii Górnośląskiej (skwer Ofiar Tragedii Górnośląskiej). Z kolei o 14.30 rozpocznie się Widowisko Historyczne „Walki o Miechowice 1945” (ul. Stolarzowicka - Kasztanowa). Zwieńczeniem uroczystości będzie odsłonięcie tablicy pamiątkowej w Centrum Dokumentacji Deportacji Górnoślązaków do ZSRR w 1945 roku w Radzionkowie.