Od środy 16 marca, zgodnie z zapisami specustawy, uchodźcy z Ukrainy mogą wystąpić do urzędu gminy (w przypadku miast na prawie powiatu - do urzędów miast) o nadanie numeru PESEL. Posiadanie takiego numeru ułatwia korzystanie z opieki zdrowotnej, pomocy społecznej czy założenie firmy w Polsce. Jednocześnie ze złożeniem wniosku o nadanie nr PESEL uchodźcy mogą też założyć profil zaufany, który umożliwia załatwianie wielu spraw urzędowych przez internet.
Specjalny punkt tylko dla uchodźców w Bytomiu
Miasta w aglomeracji śląskiej przygotowały się do możliwych kolejek, otwierając dodatkowe punkty wydawania nr PESEL, przeznaczone tylko dla uchodźców. Bytom wyznaczył osobne miejsce do przyjmowania takich wniosków - w sali sesyjnej Urzędu Miejskiego przy ul. Parkowej 2. Wyznaczono tam 4 stanowiska do obsługi uchodźców. Punkt jest czynny tak jak cały Urząd: w poniedziałek od 7.30 do 17.30, wtorek-piątek od 7.30 do 15.00. Dodatkowo będzie też otwarty w sobotę 19 marca w godz. 8.00 - 15.00.
Urzędnicy spodziewają się długich kolejek w tych punktach w pierwszych dniach przyjmowania wniosków o nadanie PESEL-u i apelują o odłożenie wizyty o kilka dni.
Kto i jak może dostać numer PESEL
Numer PESEL może otrzymać każdy obywatel Ukrainy, który przybył po 24 lutego 2022 r. do Polski bezpośrednio z Ukrainy, w związku z działaniami wojennymi, i złoży wniosek do dowolnego urzędu gminy.
We wniosku trzeba podać takie dane jak:
- imię i nazwisko,
- data i miejsce urodzenia,
- kraj urodzenia i obywatelstwo,
- data wjazdu do Polski,
- ukraiński numer ewidencyjny – jeśli dana osoba go posiada.
Osoby, które chcą uzyskać także profil zaufany, dodatkowo zobligowane są do podania adresu e-mail i polskiego numeru telefonu.
By złożyć wniosek konieczne jest posiadanie przy sobie dokumentu, który potwierdzi dane podane we wniosku i tożsamość osoby składającej wniosek. Jeżeli ktoś nie posiada takiego dokumentu, może złożyć wniosek pod rygorem odpowiedzialności karnej.
Bezpłatne zdjęcia dla uchodźców
Niezbędne jest także kolorowe zdjęcie na papierze fotograficznym w rozmiarach 35 x 45 mm (szerokość x wysokość). Specustawa pozwala gminom finansować bezpłatne zdjęcia dla uchodźców. Niektóre gminy już zawarły umowy z zakładami fotograficznymi. Wśród nich jest Bytom. Tu obywatele Ukrainy składający wnioski w urzędzie mogą wykonać takie zdjęcie bezpłatnie na miejscu (fotograf: od godziny 8.00 do 16.00).
Dziecko do 12. roku życia nie musi być obecne przy składaniu wniosku
Wypełniony wniosek wraz z potrzebnymi dokumentami oraz zdjęciem trzeba przynieść osobiście do punktu wydawania numerów. Urzędnik na miejscu pobierze odciski palców. Wniosek w imieniu dziecka składa jedno z rodziców, opiekun, kurator, opiekun tymczasowy ustanowiony przez sąd opiekuńczy lub osoba sprawująca faktyczną pieczę nad dzieckiem. Dziecko do 12. roku życia nie musi być obecne przy składaniu wniosku (ale musi mieć zrobione zdjęcie) ‒ z wyjątkiem sytuacji, w której jego tożsamość będzie ustalana w oparciu o oświadczenie. Od dzieci, które nie ukończyły 12 roku życia, nie pobiera się odcisków palców. Na wniosku należy złożyć własnoręczny podpis. Wydanie tego dokumentu jest bezpłatne. Numer PESEL zostaje nadany na miejscu.
