Kwesta na Mater Dolorosa

Mater Dolorosa to nie tylko jeden z najstarszych cmentarzy w Bytomiu. Przede wszystkim to miejsce spoczynku wielu ważnych postaci dla historii naszego miasta. Zostali tam pochowani burmistrzowie, radni, artyści, architekci, wojskowi, lekarze, duchowni, którzy nierzadko poprzez swoją działalność wpływali nie tylko na losy Bytomia, ale również regionu, a nawet kraju. Małgorzata Kaganiec, w książce wydanej przez Towarzystwo Miłośników Bytomia "Cmentarze Bytomskie. Od średniowiecza do współczesności" wymieniła nazwiska wielkich bytomian spoczywających na Mater Dolorosa:

• Arłamowski Włodzimierz ps. "Ryś" (25 V 1923 - 30 X 1945), ułan AK, słuchacz Politechniki we Lwowie. Zginął tragicznie na lotnisku w Izbicku w czasie próby ucieczki samolotem radzieckim.
• Biały Jan (6 VI 1897 - 2 X 1984) pułkownik dypl. pilot, uczestnik walk na Zachodzie i w kraju, "Cichociemny", odznaczony Krzyżem Virtuti Militari, trzykrotnie Krzyżem Walecznych, Krzyżem AK i Warszawskim Krzyżem Powstańczym.
• Berger Górski Jan (29 IX 1886 - 11 V 1955) artysta malarz.
• Bielowski Anton von (1885 - 6 VIII 1915) kupiec, właściciel dużego sklepu z materiałami.
• Brüning Georg (12 VIII 1851 - 17 XII 1932) doktor praw, nadburmistrz Bytomia pochowany pod murem w zachodniej części cmentarza, w grobowcu rodzinnym, który już nie istnieje). W 1950 roku w grobowcu spoczęła też jego żona Dorota, a znacznie wcześniej syn Johannes, który zmarł w 14 roku życia.
• Cieplik Tomasz (1861 - 15 III 1925) nauczyciel muzyki i organista (okazały grobowiec istniał jeszcze do początków lat sześćdziesiątych, obecnie jest tu mogiła rodziny Koj).
• Eichelberger Władysław von (17 VIII 1907 - 12 V 1975) kapitan rezerwy Wojska Polskiego, lwowskiego pułku łączności, 1939-1945 więzień hitlerowskich oflagów, 1945-1947 więzień sowieckich łagrów.
• Floeckner Carl (28 V 1842 - 20 XI 1910) ksiądz, dr teologii, nauczyciel gimnazjum bytomskiego.
• Gallus Józef (27 XI 1860 - 26 II 1945) dziennikarz, pisarz ludowy, etnograf, działacz kulturalny. Pochowany w części południowej cmentarza przy murze (skromna ziemna mogiła istniała do początku lat osiemdziesiątych, obecnie w tym miejscu jest grobowiec rodziny Bieniek).
• Gattner Jan (zm. 15 VI 1909) członek Towarzystwa Przemysłowców (grobowiec nie istnieje).
• Gillar Richard (28 III 1855 - 20 I 1939) prezes chóru ("Chorrektor").
• Hakuba Ignatz (8 XI 1910) kupiec i od 1901 r. radca miejski, filantrop.
• Heer Bruno (1856 - 7 II 1888) dr medycyny (grobowiec nie istnieje).
• Heer Hugo (1814 - 7 III 1895) budowniczy, architekt (grobowiec nie istnieje).
• Jackisch Paul (1825 - 27 XI 1913) najbardziej znany architekt bytomski.
• Jaworski Marian (l VII 1903 - 22 II 1997) obrońca Lwowa w latach 1918-1919 ("Mater Dolorosa" II).
• Juraszek Szymon (zm. 31 XII 1909) współzałożyciel Polskiego Kasyna Katolickiego, długoletni członek jego zarządu, w ostatnich latach członek honorowy (grobowiec nie istnieje).
• Józefczak Antoni (2 I 1883 - 1942) działacz patriotyczny i społeczny.
• Kiehr Albert (1826 - 6 II 1904) prowadził budowę kościoła Św. Trójcy i neogotyckiej plebani przy kościele NMP.
• Kobierzycki Emil (4 VI 1892 - 1963) ksiądz, proboszcz w Szombierkach i Św. Trójcy w Bytomiu w latach 1958-1963.
• Koretzki Joseph (zm. 2 II 1923) mierniczy i rysownik, autor wielu widoków Bytomia.
• Kowollik Joann (1839 - 15 III 1887) budowniczy kościoła Św. Małgorzaty w 1880 r. (grobowiec nie istnieje).
• Krahl Wincenty (zm. 30 XII 1915) kupiec i radca miejski.
• Kumorowicz Władysław (27 VI 1904 - 9 IX 1961) jezuita. Urodził się na Słowacji, był proboszczem parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bytomiu, wikariuszem generalnym dla Polonii w Rumunii.
• Kwietniewski Józef (18 IV 1903 - 5 IV 1969) działacz społeczny, organizator harcerstwa, dziennikarz, poseł.
• Leschner Anton (29 VI 1834 - 5 XI 1891) prezes chóru ("Chorrektor").
• Ligoń Jan (27 XII 1851 - 19 IX 1917) pisarz ludowy, działacz kulturalny. Dwa lata później pochowano obok jego żonę Reginę Ligoniową zmarłą 10 II 1919 r. (grobowiec nie istnieje).
• Miętkiewicz Piotr (4 XI 1891 - 14 IX 1957) nauczyciel, działacz społeczny, prezydent Bytomia.
• Mikołajczyk Karol (zm. 28 XII 1918) prezes Filii Zjednoczenia Zawodowego Polskiego w Bytomiu (grobowiec nie istnieje).
• Niestroj Josef (18 XII 1877 - 23 VIII 1930) ksiądz. Jego nagrobek ufundowała parafia NMP w 1933 r. według projektu Theodora Ehla. Wykonała go bytomska firma kamieniarska Paula Wiesnera za 1349 marek ze szwedzkiego granitu czarnego i szarego. Po bokach wypisano nazwiska rodziców księdza, pośrodku jego imię i nazwisko, poniżej datę śmierci i kielich z hostią.
• Oderski Ernest (20 XII 1880 - 15 XII 1941) właściciel znanej kawiarni i cukierni na Rynku, w której, jako pierwszej w mieście, wyrabiano specjalne słodycze dla diabetyków.
• Pilin Władysław (1884-1956) szambelan papieski, ppłk Wojska Polskiego.
• Pissarek Vinzent (zm. 1954) właściciel jednej z najlepszych na Górnym Śląsku wytwórni wódek.
• Radziejewska Ludwika (15 VIII 1843 - 12 X 1912) działaczka społeczna, oświatowa i narodowa na Górnym Śląsku, właścicielka "Katolika".
• Schwiedernoch Adolf (zm. 19 IV 1904 we Wrocławiu) właściciel wytwórni win i likierów.
• Spyra Aleksander (zm. 9 V 1908), członek Rady Nadzorczej Spółki Parcelacyjnej, gospodarz rozbarski (grobowiec nie istnieje).
• Stephan Alfred (18 X 1884 - 20 IX 1924) generalny dyrektor dóbr hr. Henckel von Donnersmarcka, nadburmistrz Bytomia.
• Studencki Władysław (11 XII 1910 - 22 XII 1985) profesor historii literatury, wykładowca w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu, założyciel bytomskiego Klubu Literackiego, działającego w latach 1948-1951.
• Szafranek Józef (19 II 1807 - 4 V 1874) ksiądz, proboszcz w kościele NMP w Bytomiu.
• Targalski Władysław (1904-1995) żołnierz, obrońca Lwowa w latach 1918-1919, działacz społeczny.
• Tomaszek Roman (14 I 1905 - 15 II 1993) żołnierz, uczestnik walk w obronie Lwowa 1918-1919, odznaczony honorową odznaką Orląt Lwowskich. Dowódca 13 plutonu 26 PP przy 5 DP członek AK.
• Wilimski Leopold (21 X 1878 - l III 1948) ksiądz jezuita.
• Witczak Stanisław (4 III 1882 - 24 VIII 1944) działacz społeczny, prezes chóru, przewodniczący oddziału ZHP.
• Woźniak Piotr ps. "Wir" (9 II 1912 - 1988), nauczyciel, żołnierz AK.

Ponadto Mater Dolorosa wyróżnia się wspaniałą zabytkową architekturą. Nie bez powodu w plebiscycie MM Silesia ta bytomska nekropolia została uznana za jeden z siedmiu cudów Śląska. Od 2000 roku Towarzystwo Miłośników Bytomia organizuje zbiórki na renowację zachowanych grobowców wielkich Bytomian. Do tej pory udało się odnowić dziewięć z nich. W tym roku parafia św. Trójcy sama zbiera datki na wybrukowanie alejek na cmentarzu.

Jeśli będziecie dziś w pobliżu Mater Dolorosa, podejdźcie do osób z puszkami i wrzućcie do nich nawet złotówkę. Dla pamięci tych, którym Bytom zawdzięcza swoją historię.