1. Domy z błyszczącej cegły
Charakterystycznym elementem krajobrazu Bytomia są budynki z cegły glazurowanej. Jej powierzchnia jest gładka i błyszcząca. Dzięki temu elewacje były proste do utrzymania w czystości, a ich myciem zajmowali się... strażacy. Inną wartościową cechą tego materiału jest szeroka paleta barw, dlatego wiele budynków z cegły glazurowanej wyróżnia się kolorowymi detalami na frontowych ścianach. Najciekawszym obiektem tego rodzaju jest liceum przy placu Sikorskiego, urzekające zaobloną bryłą i bogatymi motywami roślinnymi na elewacji.
2. Wąskie uliczki średniowiecznego miasta
Bytom ma średniowieczny rodowód. Jest najstarszym śpośród miast składających się na Metropolię Silesia. Choć zabudowa miasta zmieniała się na przestrzeni wieków, do dziś w obrębie dawnych murów miejskich zachował się średniowieczny układ urbanistyczny. Charakter dawnego Księstwa Bytomskiego można odczuć w sieci wąskich uliczek odchodzących od Rynku. Choć minęło już prawie 760 lat od uzyskania praw miejskich przez Bytom, wiele z nich nadal posiada swoje pierwotne nazwy.
3. Tramwaj 38
To najkrótsza linia tramwajowa w Polsce. Liczy zaledwie 1350 metrów, biegnie wzdłuż jednej śródmiejskiej ulicy i ma tylko 4 przystanki. Przejazd trwa 6 minut. W tym roku mija 100 lat od jej wybudowania. Podczas gdy w całej Polsce modernizuje się infrastrukturę tramwajową, tory na ul. Piekarskiej nie zostały jeszcze nigdy wymienione, co przemawia za niesamowicie wysokim kunsztem budowniczych tej linii. Po tak starych szynach musi jeździć też równie wiekowy tabor - kursują tam dwa zabytkowe wagony typu N z lat 50. XX wieku.
4. Bytomska secesja
Co łączy Barcelonę z Bytomiem? Secesja. Ten styl mocno odcisnął się na architekturze obu miast. W Bytomiu co krok można natknąć się na kamienice udekorowane motywami roślinnymi, tak charakterystycznymi dla secesji. Warto wejść do środka i zobaczyć wymyślne balustrady, stolarkę i kolorowe kafle na ścianach. Najwięcej secesyjnych kamienic jest przy Rynku, ulicy Dworcowej - głównym bytomskim deptaku - oraz przecinającej ją ulicy Moniuszki, ale w innych częściach miasta też nie jest trudno je odnaleźć.
5. Sąd rejonowy
Nie będzie przesadą stwierdzenie, że Bytom może pochwalić się jednym z najpiękniejszych sądów w kraju. Pierwotnie zaprojektowany wraz z sąsiednim kompleksem więziennym w stylu neogotyckim, zaledwie po 32 latach został przebudowany w duchu północnego neorenesansu. Najbardziej interesującą częścią bytomskiego sądu jest hol główny wzorowany na włoskich pałacach z XVII i XVIII w. Jest wysoki na trzy poziomy, przykryty szklanym dachem otoczonym herbami, a niżej króżgankami. W budynku zachowała się niemalże w niezmienionej formie bogato zdobiona sala rozpraw z oryginalnym, zabytkowym wyposażeniem.
6. Opera Śląska
Gdzie Kraków oglądał spektakle operowe? W Bytomiu. Do 2008 roku Opera Śląska była jedynym teatrem operowym na wschód od Wrocławia, dlatego Bytom był często odwiedzany przez krakowskich melomanów. Dziś nadal cieszy się dużą popularnością, gdyż w gmachu przy ul. Moniuszki doskonale czuć ducha opery. Teatr miejski wzniesiony w latach 1899-1901 według projektu berlińskiego architekta Aleksandra Böhma wygląda jak wyjęty z filmu. Arie operowe rozbrzmiewają w przepięknej neoklasycystycznej sali, z dwoma balkonami przyozdobionymi złotymi detalami, a nad widownią góruje ogromny kryształowy żyrandol. Dokładnie jak w filmach!
7. Muzeum Górnośląskie
Najważniejsze muzeum w regionie jest właśnie w Bytomiu. W jego zbiorach znajduje się ok. 3 miliony eksponatów. Dla porównania katowickie Muzeum Śląskie posiada ich zaledwie 80 tysięcy. Szczególnie cenna jest kolekcja sztuki współczesnej, bardzo ceniona przez znawców tematu. Rewelacyjna jest również ekspozycja przyrodnicza, na której można zobaczyć m.in. Plantę i Plebejera - "rodziców" polskiej populacji żubrów. Interesujące są także same budynki muzeum: główny jest wspaniałym przykładem modernistycznej architektury Republiki Weimarskiej, natomiast filia - dawne starostwo powiatowe - jest neogotyckim pałacykiem z wieloma drobnymi wieżyczkami.
8. Industrialna katedra
Żaden zakład przemysłowy nie jest tak uduchowiony jak ten. Elektrociepłownia Szombierki to wspaniałe połączenie surowej industrialnej architektury z gotyckim zamkiem. Jej twórcy - sławni architekci Emill i Georg Zillmannowie - wzorowali się na pruskich twierdzach; monumentalnych, ceglanych budowlach. Miało to też swoje uzasadnienie w funkcji obiektu - w razie konfliktu zbrojnego, elektrociepłownia rzeczywiście miała stanowić ważny punkt oporu przed wrogiem. W niezwykłym klimacie tego kompleksu zakochali się filmowcy i fotografowie, tłumnie odwiedzając Szombierki, by realizować swoje artystyczne projekty.
9. Miechowicka Ostoja Leśna
Jak przystało na bogaczy, dawni właściciele Miechowic mieli swoje fanaberie. W XIX w. Rodzina Tiele-Wincklerów sprowadziła do lasu niedaleko swojej posiadłości gatunki drzew z przeróżnych zakątków świata: Alp, Azji i obu Ameryk. Na terenie lasu prowadzono wzmożoną eksploatację górniczą. Przyroda znakomicie odnalazła się w tych warunkach, a krajobraz znacznie zyskał na atrakcyjności, za sprawą powstałych tam wzniesieniom i dolinom. Dużą frajdą dla spacerowiczów może być odszukanie kamiennej Ławy Różanej ustawionej przez Tiele-Wincklerów nad Potokiem Rokitnickim w 1888 roku.
10. Kamieniołom nietoperzy
Kamieniołom w Suchej Górze jest świetnym przykładem na to, że dla natury nie ma rzeczy niemożliwych. Choć wydobycie zakończono dopiero 20 lat temu, to przyroda już się dostosowała. Strome, kilkudziesięciometrowe zbocza skał dolomitowych porosły drzewa iglaste, korzystając ze znakomitej ekspozycji na światło, dawne chodniki górnicze zostały zamieszkane przez aż osiem gatunków nietoperzy, a dno kamieniołomu stało się schronieniem dla płazów i ptactwa. Z kolei w południowej części dawnych wyrobisk utworzono całoroczny stok narciarski, pensjonat oraz restaurację w stylu góralskim.
