Bytom otoczony nową granicą państwową z trzech stron. Po tej historii w mieście prawie nie ma już śladu

Granica polsko-niemiecka na Górnym Śląsku, dzieląca go w latach 1922-939, dawno już przeszła do historii i na dobrą sprawę nie jest w żaden sposób upamiętniana. Wiele dawnych przejść granicznych i urzędów celnych całkowicie przestało istnieć. Ubywa także ludzi, którzy żyli w tamtych czasach i je pamiętają. Czasem już tylko stare mapy i plany oraz zdjęcia z epoki przypominają nam, jak wyglądały te miejsca przed II wojna światową.

Praktycznie ani śladu nie ma już po dawnym przejściu granicznym oraz polskim i niemieckim urzędzie celnym na granicy pomiędzy Bytomiem i Chorzowem. Zmieniły się nawet sama ulica oraz linia tramwajowa, obecnie dwutorowa. Właściwie jedynie kierunek ich przebiegu naprowadza nas na trop, jak kiedyś wyglądało to miejsce.

Jeszcze mniej pozostało po przejściu granicznym w Łagiewnikach. Ale pozwala je umiejscowić międzywojenna mapa Bytomia oraz relikty dawnych adresów. To rejon dzisiejszego przystanku tramwajowego Szyby Rycerskie. Jak łatwo zgadnąć, sam przystanek zmienił się nie do poznania.

Jednak niektóre z obiektów na dawnych granicach przetrwały. Tak jest na przykład z urzędem celnym między Szarlejem a Piekarami, w miejscu gdzie bytomska ulica Witczaka przechodzi w piekarską ulicą Starą. W jego dawnym, obecnie wyremontowanym budynku mieści się firma 3Z.

Najbardziej trwałym i widocznym w terenie śladem międzywojennej granicy polsko-niemieckiej są fortyfikacje Obszaru Warownego "Śląsk" - umocnionej linii polskich schronów, mających zabezpieczyć Górnośląski Okręg Przemysłowy przed niemiecki atakiem. Większość tych schronów znajdowała się w sąsiedztwie granicy i istnieje nadal, m.in. w Piekarach Śląskich-Dąbrówce Wielkiej czy Bytomiu-Łagiewnikach a najwięcej w Rudzie Śląskiej (np. Goduli, Czarnym Lesie, Kochłowicach). Większość z nich uległa dewastacji i niszczeje, ale kilka zostało przemienionych w obiekty muzealne.

Szkoda, że tego rodzaju zagospodarowania nie doczekało się żadne z przejść czy urzędów celnych dawnej granicy polsko-niemieckiej, będącej przecież ważnym (nomen omen) rozdziałem historii Śląska.

Polsko niemiecka granica w Bytomiu 1922-1939

Może Cię zainteresować:

Gdy przejażdżka tramwajem oznaczała dwie kontrole graniczne. Gdzie w Bytomiu była Polska, a gdzie Niemcy?

Autor: Redakcja Bytomski

29/05/2023

Zdjęcia lotnicze Bytomia

Może Cię zainteresować:

Najstarsze zdjęcia Bytomia z lotu ptaka. Pamiątki po wieku szpiegowskich wyprawach nad nasze miasto

Autor: Tomasz Borówka

20/12/2023

Bytom Plac Akademicki

Może Cię zainteresować:

Dawny Bytom w kolorze. Fascynujące fotografie miasta sprzed lat. Grafik Mateusz Janocha barwnie zrekonstruował przeszłość

Autor: Tomasz Borówka

12/07/2022

Subskrybuj bytomski.pl

google news icon